intermezzo: vandaag 12 april is het "de dag van de kosmonaut", want precies 56 jaar geleden werd de eerste kosmonaut gelanceerd:
Precies 20 jaar later, in 1981, werd de eerste space shuttle gelanceerd:
OK, nu hebben we hele slimme computers, waar we heel veel op kunnen opslaan, maar hoe zetten we de computer aan het werk? We moeten de computer opdrachten geven. Heel veel opdrachten vormen samen een programma. Maar welke opdrachten snapt een computer? Een computer heeft hele duidelijke opdrachten nodig.
50 jaar geleden zagen copmuteropdrachten er zo uit:
Later kwamen er vertaalprogramma's, waar je engelse instructies kon geven, en die werden later vertaald naar computertaal.
Maar nog steeds is dit erg ingewikkeld, en bovendien heeft elke computer andere regels. Voor elke computer moest je een andere soort programma schrijven. Daarom kwamen er programmeertalen met begrijpelijke woorden (meestal engels). Hieronder is een voorbeeld in de taal "Fortran":
Ondertussen zijn er honderden verschillende copmutertalen. Sommige talen zijn vooral gescihkt om spelletjes te maken, andere zijn vooral goed in rekenen. En tegenwoordig zijn er talen speciaal voor kinderen, zoals code.org en scratch.mit.edu
Probeer hier wat voorbeelden?
Lukt het? dan zijn hier wat moeilijkere oefeningen:
Intermezzo: donderdag 30 was de eerste keer in de geschiedenis dat men een tweedehands raket naar de ruimte schoot, en weer heel landde:
Hoe sla je computer informatie op?
De eerste machines die informatie kunnen lezen zijn speeldozen en draaiorgels. Bij een draaiorgel staat de muziek als gaatjes in een lange strook papier:
En in een muziekdoos zit een rol met pinnetjes Elk pinnetje is een noot.
Er bestaan kleine muziekdoosjes, maar ook hele grote:
De eerste computers sloegen hun informatie op als gaatjes in papier:
Elk gaatje is een 1, geen gaatje is een 0. Zo kunnen er een paar 1000 bits op een kaartje worden gezet.
Een kaartje kan maar eenmaal geschreven worden. Gelukkig waren er ook oplossingen om geheugen opnieuw te schrijven, zoals magnetische-kern-geheugen. Elk ringetje is een bit:
Hier paste ongeveer 1000 bit op een bord. Het kostte ongeveer 1 cent per bit...
"Kern-kabel-geheugen" is ongeveer 2 keer kleiner, maar is zeer omslachtig om te maken. De bemande vlucht naar de man had dit soort geheugen aan boord:
We hebben 8 bit nodig voor een letter. Dit schiet niet zo
op...
Later bedacht men om informatie op te slaan als magnetisch geladen plekjes op een metalen schijf. Zo ontstand de harde schijf. Harde schijven worden nog steeds veel gebruikt, en kunnen ondertussen zelfs 1.000.000.000.000 bits opslaan!
Ook werd rond 1970 een draagbare schijf bedacht, de diskette. Deze kan slechts 10.000.000 bits opslaan, maar je kunt 'm gemakkelijk meenemen. Tegenwoordig is dit veel te weinig, en zijn diskettes veel te traag, dus worden ze niet meer gebruikt.
Daarna kwam een Nederlandse uitvinding: de CD-rom. Hier is informatie niet opgeslagen als magneetjes, maar als kleine putjes in een schijf.
Opslagcapaciteit: ongeveer 1.000.000.000 bits!
Het nadeel van draaien hebben we gezien bij fietswielen: draaiende dingen willen niet van richting veranderen:
Daarom hebben de nieuwste laptops een chip als opslag, net als een usb: geen bewegende onderdelen.
capaciteit: 100.000.000.000 bits, en elk jaar meer!
Maar het is niet zo leuk als de oude diskettestations. Die worden nu gebruikt om grappige dingen te doen, zoals muziek maken:
