29 Fidget Spinner

De fidget spinner werkt dankzij dingen die we al eerder geleerd hebben:
Als een wiel eenmaal draait, dan blijft het draaien
Als een wiel draait, blijft het in dezelfde richting.

Maar er is nog een utivinding nodig om een fidget spinner te maken: de kogellager! 

Weet je nog? Door wrijving kost het moeite om iets te verplaaten:


Daarom is het wiel uitgevonden:

Maar het wiel schuurt nog steeds langs de as, dus zorgt nog steeds voor wrijving.

Gelukkig had iemand een oplossing:

Leonardo da Vinci 1452-1519

Ze zijn er in alle maten:

Dit werkt hetzelfde als met tandwielen. Probeer het zelf:

zo worden kogellagers gemaakt:

Ten slotte zijn ballen ook heel goed om boeven op afstand te houden. Dit bewijst Louis de Funes in "de avonturen van Rabbijn Jacob (1973)":

28 het buigen van licht

Vorige week hebben we een beeld gemaakt met een klein gaatje. Helaas was het beeld een beetje donker:

Hoe kunnen we het beeld lichter maken?

Door meer gaatjes te maken? Nee, dan krijgen we heel veel zonnen te zien.

We moeten het licht afbuigen en zorgen dat het licht van een groot gat allemaal op hetzelfde put terecht komt.
Hoe kan je licht afbuigen?

De Nederlander Snellius ontdekte dat licht buigt als het van lucht naar glas gaat, of andersom.

Willebrord Snellius (1580-1626)

Blijkbaar wil licht de snelste weg afleggen. Je kunt het ook vergelijken met een leger dat van de straat af naar het gras gaat.

Een andere Nederlander, Christiaan Huygens, ontdekte dat licht zich als golf gedraagt:

Christiaan Huygens (1629-1695)

Als je glas op de juiste manier slijpt kan je het licht precies naar een punt buigen. Zo ontstaat een lens.

En zo kan je de zon dus beter projecteren:

Probeer het zelf:

27 camera obscura

Al eeuwen proberen mensen afbeeldingen te maken van hun omgeving. Met wisselend succes:

Er klopt een hoop niet aan deze schilderijen. Mensen zijn soms groter dan de gebouwen, en van perspectief tekenen hebben ze nog niet gehoord.

Toch wisten mensen al heel lang dat je een zonsverduistering kan projecteren met een papiertje met een gaatje erin:

Aristoteles wist dit al, maar hij snapte er niets van hoe het werkte. Want zelfs met een vierkant gaatje kon je de ronde zon zien!

Aristoteles (384-322 vChr.)

Gemma Frisius (1508-1555)

De Nederlander Gemma Frisius beschreef voor het eerst hoe je een plaatje kan maken met een donkere kamer en een gaatje, oftewel een camera obscura.


Dankzij deze uitvinding leerden we hoe je perspectief moest tekenen, en werden de schilderijen veel mooier!

Dit kunnen wij zelf ook!

26 code.org

Een computer moet hard werken om te rekenen, dus wordt warm. Wat gebeurt er als je de koeling eraf haalt?

Terug naar code.org:

Oefening 1:

Oefening 2:

Oefening 3:

Oefening 4:

Oefening 5: